Le poesie dei mesi precedenti

The poetries of the preceding months

 

Leggi in:

Napoletano

Greco

Latino

Emiliano

Sardo

Siciliano

Tedesco

Calabrese

Leggi in:

Francese

Romeno

Cilentano

Milanese

Piemontese

Inglese

Genovese

Romanesco

 

La livella

Ogn'ànnu, lu ruj novembre, nc'è l'usànza
'ppì li muòrti 'ì a lu cimitèru.
Ongunu l'addà 'fà sta crijànza;
ognunu adda tena stu pinsièru.
Mentri fantasticàvu stu pinsièru,
s'èra già fattu quasi mezanotte,
e 'ì rumaniètti chiùsu priggiunièru,
muòrtu ri paùra...'nnànti li cannilòtti.
Si fussi vivu vi facìssi cuntèntu,
pigliàssi la cascitèdda 'ccù li 'qquatt'òssa,
e 'ppròpriju mo, lu 'bbì... inta stu mumèntu
mi 'nnì trasìssi inta n'ata fossa".
Ogn'ànnu, puntualmènti, inta stu juòrnu,
ri sta triste e 'mmèsta ricurrènza,
anch'ìju 'ncì vavu, e 'ccù li hiùri adornu
lu 'lòculu marmurèu ri zia Vicènza.
Tuttu a nu trattu, 'cchì viru ra luntànu?
Ruj umbri avvicinàrsi a la parti mija...
Pinzài: stu fattu a 'mmì 'mmì pari stranu...
Stau scitàtu... rormu, o è 'ffantasìja?
"E cosa aspetti, oh turpe malcreato,
che l'ira mia raggiunga l'eccedenza?
se io non fossi stato un titolato
avrei già dato piglio alla violenza!"
St'ànnu 'mm'è 'ccàpitàta n'avvintùra...
roppu avì cumpiùtu lu triste omaggiu
(Marònna!) , si 'ncì penzu, 'cchì 'ppaùra!
ma 'pò faciètti n'anima e 'ccuràggiu.
'Atica fantasìja; era lu marchìsi:
'ccù lu tubbu, la caramèlla e 'ccù lu pastrànu;
chiddàtu apprièssu a iddu nu 'bbrùtt'arnìsi:
tuttu fitènti e 'ccù na scupa 'mmànu.
"Fammi vira... Piglia sta violènza...
La verità, Marchì 'mmì su scucciàtu
ri ti sinta; e 'ssì perdu la paziènza,
'mmì scordu ca su 'mmuòrtu e 'ssù 'mmazzàti!...
Lu fattu è 'cchìstu, statimi a 'ssintìre:
s'avvicinàva l'ura ri la chiusùra:
iju, tomu tomu, stavu 'pp'ascìre
jtànnu n'uòcchiu a 'cquànche sipultùra.
E 'cchìddu certamènte è 'ddòn 'Ggennàro...
lu muòrtu puvarièddu... lu scupatùru.
Inta stu fattu nun 'ncì viru chiàru:
su 'mmuòrti e 'ssì ritirànu a 'cchìst'ùra?
Ma chi ti criri r'essa... nu ddìju?
'Ccà 'ìnta lu 'bbuà capì, ca simu uguali?...
...Muòrtu si'ttù e 'mmuòrtu su 'ppùri 'ì;
ognunu comi a n'atu è 'ttàle 'qquàle".
"QUI DORME IN PACE IL NOBILE MARCHESE
SIGNORE DI ROVIGO E DI BELLUNO
ARDIMENTOSO EROE DI MILLE IMPRESE
MORTO L'11 MAGGIO DEL 31"
Putijanu sta ra mi quasi nu palmu
quannu lu Marchìsi si firmàu ri 'bbòtta,
si vota e, tomu tomu... calmu calmu,
ricètti a 'ddòn 'Gginnàru: " Giovanòtto!
"Lurido porco!... Comi ti permetti
paragonarti a me ch'ebbi natali
illustri, nobilissimi e perfetti,
da fare invidia a Principi Reali?"
Lu stema 'ccu la curùna 'ncòppa a 'ttùttu...
...sutta na cruci fatta ri lamparìne;
tri 'mmàzzi ri rosi 'ccù na lista a 'llùttu...
cannìli , cannilòtti e 'ssèi lumini.
Da Voi vorrei saper, vile carogna,
con quale ardire e come avete osato
di farvi seppellir, per mia vergogna,
accanto a me che sono un blasonato?!
"Tu qua Natale... Pasca e 'Ppifanìja!!!
Ti lu 'bbuò mitta 'ncàpu inta lu cilivrièddu
ca stai malàtu ancòra ri fantasìja?...
La Morte lu 'ssài 'cchì 'gghiè?...è una livella.
Propriju azziccàta a sta tumba ri stu signuru
ncì stija n'ata tumba ziculidda,
abbandunàta, senza mancu nu hiùru;
'ppì 'ssìgnu, sulamènte na crucìdda.
La casta è casta e va, sì, rispettata,
ma voi perdeste il senso e la misura;
la vostra salma andava, si, inumata;
ma seppellita nella spazzatura!
Nu 'rrè, nu maggistràtu, nu grand'homu
trasennu stu cancièddu ha fattu puntu
c'hai persu tuttu, la vita e 'ppùri lu nomu:
tu nun 'tt'hà fattu ancòra chistu cuntu?
E 'ncòppa la cruci appèna si liggìja:
"ESPOSITO GENNARO NETTURBINO"
Uardannùla, 'cchì 'ppèna 'mmì facìja
stu muòrtu senza mancu nu lumìnu!
Ancor oltre sopportar non posso
la vostra vicinanza puzzolente,
fa d'uopo, quindi, che cerchiate un fosso
tra i vostri pari, tra la vostra gente ".
Pirciò stamm'assènta... nun ' ffà lu ristìvu,
suppòrtami vicinu 'cchì t'impòrta?
sti 'ppagliacciàti li 'ffànu suli li vivi:
nuj simu serij... appartinìmu a la Morte! ".
Chist'è la vita! 'ncàpu a 'mmì pinzavu...
chi avutu tantu e 'cchì nunn'àvi niènti!
Stu povaru maronna si l'aspittàva
ca puri a l'atu munnu era pizzènti?
"Signor Marchese, nunn'è 'ccùlpa mia,
ì nun 'vv'avìssi fattu chistu tuòrtu
muglièrima è stata a 'ffà sta fissarìja,
'ì 'cchì 'pputìja 'fà s'eru muòrtu?

Antonio De Curtis

TORNA SUPRA