Modum agri in primis servandum antiqua putavere, quippe ita censebant, satius esse minus serere et melius erore; qua in sententia et Vergilium fuisse video. Verumque confitentibus latifundia pardidere Italian, iam vero et provincias (sex domini semmissem Africae possidebant, cum interfecit eos Nero princeps), non frandando magnitudine hac quaque sua Cn. Pempeio, qui nunquam agrum mercatus est conteminum. Agro empto domum vendebam inclementer atque non ex utilitate publici status Mago censuit, hoc exordio praicepto pandere ingressus, ut tamen appareat adsiduitatem desideratam ab eo. Dehinc peritia vilicarum in cura habendo est, multaque de his Cato praecepit. Nobis satis sit dixisse, quam proximum domino corde esse debere et tamen sibimet ipsi non videri. Coli rura ab ergastolis pessumum est, ut quidquid agitur a desperantibus. Temerarium videatur unam vocem antiquarum posuisse, et fortassis incredibile, ni penitus aestimetur, nihil minus expedire quam agrum optime colere. L. Tarius Rufus infima natalium humilitate consulatum militari industria meritus, antiquae alias parsimaniae, circiter milies sestertium liberalitate divi augusti congestum usque ad detractationem heredis exhausit agros in Piceno coemendo colendoque in gloriam. Internicionem ergo famemque censemus? Immo, Hercules, modum indicem ererum omnium utilissimum. Bene colere necessarium est, optime damnosum, praeterquam subole sua, colono aut pascendis alioqui colente domino aliquas messes colligere non expedit, si computetur impedium operae, nec temere olivam, nec quasdam terras diligenter colere, sicut in Sicilia tradunt, itaque decipi advenas.