Resmi Gazete No: 23970
R. G. Tarihi: 20.02.2000

Madde 1- Bu Tebliğin amacı, bazı şahsi mahiyette eşyanın bedelsiz olarak Türkiye gümrük bölgesine serbest dolaşıma girişi esnasında muafiyet tanınacak haller ile bu muafiyet veya istisnanın kullanılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Bu Tebliğ, 13/1/2000 tarihli 2000/53 sayılı Kararname Eki Gümrük Vergilerinden Muafiyet ve İstisna Tanınacak Haller Hakkında Karar´a dayanılarak hazırlanmıştır.

Madde 2- Bu Tebliğde geçen,

a) Şahsi Eşya: Kişisel kullanıma özgü, kullanım alanı ve miktarı gözönüne alınarak ticari amaç için ithal edilmediğinin anlaşılması halinde ithaline izin verilen eşya,

b) Motorlu Özel Araçlar: Esas olarak sürücüsünden başka en çok 7 oturma yeri olan ve insan taşıma amacına yönelik olarak üretilmiş otomobiller, steyşın arabalar ve yarış arabaları ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda belirtilen diğer özel taşıt araçları,

c) Motorsuz Özel Araçlar: En çok 3 tekerleği olan ve üzerinde bulunan insanın adale gücüyle pedal veya el ile tekerleği döndürmek suretiyle hareket eden ve yolcu taşımalarında kullanılmayan bisiklet,

d) Kanuni İkametgah: Kişisel veya mesleki bağlar nedeniyle bir kişinin herbir takvim yılında en az 185 gün yaşadığı yer,

e) İkametgahın Nakli: Kişinin şahsına ve işine ait bağlarını keserek Türkiye Gümrük Bölgesine yerleşmek amacıyla kesin olarak gelmesi,

f) Aile Ünitesi: Karı, koca ve reşit olmayan çocuklardan oluşan birim,

anlamına gelir.

Madde 3- a) Yurtta bir takvim yılında 6 aydan fazla kalmamış olmaları kaydıyla Türkiye gümrük bölgesi dışında en az 24 ay (Türkiye’de bir takvim yılında 45 güne kadar kalışlar yurt dışındaki ikamet süresinden sayılır) ikamet ettikten sonra kanuni ikametgahlarını kesin olarak Türkiye'ye nakledenler,

b) Kararname ile yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri (Bunlar için Türkiye gümrük bölgesi dışında en az 24 ay ikamet şartı aranmaz),

İkametgahlarını naklettikleri son giriş tarihinden en az 6 ay öncesinden beri yurt dışında bulundukları ülkede adlarına kayıtlı ve adlarına kaydının yapıldığı yıl itibariyle (kayıt ve model yılı dahil) 3 yıldan eski olmayan kullanılmış motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtaları gümrük vergilerinden muaf olarak ithal edebilirler.

Madde 4- Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle kanuni ikametgahını yabancı bir ülkeden Türkiye gümrük bölgesine kesin olarak nakleden kişilerin (evlilik suretiyle Türk vatandaşlığına geçenler hariç) ikametgahlarının naklinden önceki Türkiye'ye son giriş tarihinden en az 6 ay öncesinden beri yurt dışında bulundukları ülkede adlarına kayıtlı ve adlarına kaydının yapıldığı yıl itibariyle (kayıt ve model yılı dahil) 3 yıldan eski olmayan kullanılmış motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtalarının ithalinde gümrük vergileri aranmaz. Bunların Türkiye gümrük bölgesi dışında 24 ay ikamet etmeleri şart değildir.

Madde 5- a) Motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtası ithali aile ünitesine tanınır.

b) Verilen hak şahsın taşıması gereken şartlara bağlı olduğundan, otomobil ithal başvurusu hak sahibi tarafından bizzat yapılır ve eşlerden biri, diğeri adına kayıtlı aracı ithal edemez.

Madde 6- Türkiye gümrük bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü ile Türkiye’de ikamet eden veya Türkiye’ye kesin olarak dönen Türk uyruklu mirasçılarına intikal eden kullanılmış bir adet motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtası ithalinde gümrük vergileri aranmaz.

Muafiyet, mücbir sebepler saklı kalmak kaydıyla, ölene aidiyetinin ve namlarına gelenlere intikalinin kanaat verici resmi belgelerle ispatı şartıyla, veraset ilamı tarihinden itibaren 12 ay içinde getirilen motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtası için tanınır.

Madde 7- Muafen ithal edilmiş olan motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtaları, serbest dolaşıma girdiği tarihten itibaren 12 ay geçmedikçe, gümrük idaresine bildirilmeden belli bir para karşılığı veya karşılıksız olarak ödünç verilemez, teminat olarak gösterilemez, kiralanamaz, devredilemez veya satılamaz.

Muafen ithalinden itibaren geçmesi gereken 12 aylık sürenin bitiminden önce ödünç verilen, teminat olarak gösterilen, kiralanan, devredilen veya satılan motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtalarına ait gümrük vergileri, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 181 ila 194 üncü maddelerindeki esaslara göre tahsil olunur. Bu durumda yükümlüler hakkında ayrıca cezai takibat yapılır.

Madde 8- İthal işlemi tamamlanan motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtaları için gümrük idaresince düzenlenecek trafik şahadetnamesine Ek-2´de belirtilen şerh konularak ilgili trafik idaresine gönderilir.

Madde 9- Muafiyet, sadece, kişinin ikametgahını nakletmek amacıyla Türkiye’ye son giriş tarihi itibariyle 6 ay içerisinde getirip giriş beyanında bulunduğu motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtaları için tanınır.

Madde 10- Yapım türü ve malzemeleri itibariyle bedeli mukabili yahut bedelsiz olarak eşya veya sürücüsüyle birlikte 10 ya da daha fazla kişi taşıyacak şekilde imal edilmiş, römorklu veya römorksuz çekici de dahil olmak üzere, her çeşit motorlu kara yolu aracı ve esas olarak insan veya insan taşımaktan başka basit amaçlara yönelik olan her türlü vasıtanın yukarıdaki maddeler kapsamında muafen ithali mümkün değildir.

Madde 11- Bu Tebliğin 3 ila 9 uncu maddelerinde belirtilen şartlar sağlanmış ve yabancı bir ülkede yeniden ikamet tesis edilmiş olsa dahi, ithal edilmelerinden itibaren 5 yıl geçmedikçe aynı kişilerin motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtalarının muafen ithaline ilişkin talepleri kabul edilmez.

Madde 12- a) Türkiye gümrük bölgesi dışında sürdürülen ekonomik bir faaliyetin Türkiye gümrük bölgesine nakli dolayısıyla ithal edilen sermaye malı ve diğer malzeme gümrük vergilerinden muaftır.

b) Faaliyet deyimi, madencilik, tarım, serbest meslek faaliyeti ve benzeri faaliyetler de dahil olmak üzere üreticilerin, tüccarların veya hizmet sunan kişilerin her türlü ekonomik faaliyeti anlamına gelir.

Bu maddenin uygulanmasında aşağıdaki hususlar dikkate alınır:

1) Teşebbüs, bağımsız ekonomik birim demektir. Bu birim, bir kurumun tümünü ya da bu tür bağımsız işleyen bir kurumun bir bölümünü kapsar.

2) Sermaye malları ve diğer malzemeler deyimi, teşebbüsün faaliyetini devam ettirmesi için gerekli teknik malzemeler ile büro ve dükkan malzemeleri anlamına gelir. Tarımsal bir teşebbüsün söz konusu olması halinde, canlı hayvanlar söz konusu mal ve malzeme kapsamına dahil edilir.

Madde 13- a) Bu Tebliğin 12 nci maddesinde belirtilen muafiyet;

1) Mücbir sebep halleri saklı kalmak kaydıyla, Türkiye gümrük bölgesine nakletmek üzere yabancı ülkedeki faaliyetini sona erdirmeden önce en az 12 ay süre ile teşebbüsçe fiilen kullanılmakta olan,

2) Nakilden sonra da aynı amaçla kullanılacak olan,

3) Söz konusu teşebbüsün niteliği ile büyüklüğüne uygun bulunan,

eşya ve malzeme ile sınırlıdır.

b) Muafiyet hakkı sadece, Türkiye gümrük bölgesinde de benzer bir faaliyeti yürütmek amacıyla, ayrıldıkları ülkedeki faaliyetlerini kesin olarak sona erdiren müteşebbislere tanınır. Türkiye gümrük bölgesinde yerleşik bulunan bir müteşebbisle herhangi bir bağlantı kurma amaçlarına yönelik teşebbüsler için muafiyet uygulanmaz.

c) Muafiyet hakkı sadece ayrıldıkları ülkede en az 3 yıl süre ile aynı işte çalışan kişilere tanınır.

Madde 14- Aşağıda sayılan eşya bu Tebliğin 12 nci maddesinde belirtilen muafiyet kapsamı dışındadır:

a) Üretim veya hizmet endüstrisi makinası olmayan, taşınabilir laboratuar veya dış yayın yapma birimleri gibi ulaşım araçları,

b) İnsanların tüketimine mahsus erzak veya hayvan yemleri,

c) Ham, yarı mamul veya mamul madde stokları ile akaryakıtlar,

d) Satıcıların mülkiyetinde bulunan küçük veya büyükbaş hayvanlar.

Madde 15- Bu Tebliğin 12 inci maddesinde belirtilen muafiyet, mücbir sebep halleri saklı kalmak kaydıyla, teşebbüsün nakledildiği ülkedeki faaliyetlerini sona erdirdiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde Türkiye gümrük bölgesine getirilen eşya ve malzeme için uygulanır.

Bunun için işyeri faaliyetleri durdurulmadan veya faaliyetlerin durdurulmasından sonra en fazla 3 ay içinde eşya ve makinaların Türkiye’ye sevk edilmesinden önce aşağıda belirtilen belgeler ile birlikte Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) müracaat edilmesi gerekir.

a) İşyeri açılış izin belgesi,

b) Mahalli esnaf, sanatkar, ticaret veya sanayi odasına kayıt belgesi,

c) İthali istenilen makina ve sair eşyanın faturaları ve varsa işyeri demirbaş kayıtlarına ilişkin belgeler,

d) İşletmenin son üç yıllık kazancı ve ödenen vergilere ilişkin belgeler,

e) İthali istenilen malların, marka, model, seri numarası ve kullanım amaçlarına ilişkin ayrıntılı olarak düzenlenmiş liste,

f) Yukarıda a, b, c ve d bentlerinde sayılan belgelerin tasdikli tercümeleri.

g) Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü) gerekli görülen hallerde istenecek ilave belgeler.

Kesin dönüş yapan tıp doktorları, diş hekimleri ve veterinerlerin meslekleri ile ilgili tıbbi cihazların ithaline ilişkin olarak yurda dönmeden önce yapacakları talepleri duruma göre, Sağlık Bakanlığı ile Tarım ve Köy İşleri Bakanlığının uygun görüşleri alınmak suretiyle Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Genel Müdürlüğü) sonuçlandırılır.

Bu madde hükümlerine göre motorlu nakil vasıtalarının ithali mümkün değildir.

Madde 16- a) Gümrük vergilerinden muafen ithal edilen sermaye malları ve diğer malzemeler, ithal edildikleri tarihten itibaren 12 ay geçmedikçe, gümrük idarelerinden önceden izin alınmaksızın ödünç verilemez, teminat olarak gösterilemez, kiralanamaz, devredilemez ve satılamaz.

Kiralamaya veya devredilmeye ilişkin sınırlamalarda bu hakkın kötüye kullanılma riskinin bulunması hallerinde bu süre gümrük idaresince 36 aya kadar uzatılabilir.

b) Bu maddenin (a) fıkrasında belirtilen sürenin bitiminden önce ödünç verilen, teminat olarak gösterilen, kiralanan, devredilen veya satılan sermaye malları ve malzemeye isabet eden gümrük vergileri 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 181 ila 194 üncü maddelerindeki esaslara göre tahsil edilir. Ayrıca, yükümlüler hakkında cezai kovuşturma yapılır.

Madde 17- Bu Tebliğin 12 ila 18 inci maddeleri kapsamında yapılacak başvurularda, ilgili gümrük müdürlüğünce verilen ithal iznine ilişkin olarak, Ek-1’de yer alan taahhütname alınır. Taahhütname iki nüsha olarak düzenlenir, biri mükellefine verilir, diğeri ilgili gümrük idaresinde oluşan işlem dosyasında muhafaza edilir.

Madde 18- a) Kazanç sağlama amacına yönelik olmayan faaliyetlerle uğraşan ve bu faaliyetini Türkiye gümrük bölgesine nakleden tüzel kişiler tarafından ithal edilen sermaye malları ve malzemeye ilişkin muafiyet işlemleri de bu Tebliğin 12 ila 15 inci maddeleri hükümleri çerçevesinde yürütülür.

b) Bir serbest meslek veya benzer bir faaliyetle uğraşan gerçek kişilere de, mesleklerini Türkiye gümrük bölgesinde yürüteceklerini ispat etmeleri halinde muafiyet tanınır.

Müracaat Süreleri:

Madde 19- a) Yurt dışında 24 ay ikamet eden Türk vatandaşları; ikametlerini naklettikleri son giriş tarihinden,

b) Kamu görevlileri; görev sürelerinin bitiminden sonraki giriş tarihinden,

c) Türk vatandaşlığına geçenler; vatandaşlık kararından sonra adlarına nüfus kağıdının düzenlendiği tarihten,

İtibaren 6 ay içinde,

 d) Miras yoluyla ithalatta veraset ilamı tarihinden itibaren 12 ay içinde,

İthal konusu malların teslim edildiği gümrük idaresine bizzat müracaat edebilirler.

Madde 20- Bu Tebliğ kapsamı araçların ithali amacıyla İstanbul Yeşilköy Otomotiv İhtisas Gümrük Müdürlüğü, Gebze Otomotiv İhtisas Gümrük Müdürlüğü, İzmir Gümrük Müdürlüğü ve Ankara Bedelsiz İthalat ve Naklihane Gümrük Müdürlüklerinden herhangi birisine aşağıda belirtilen belgelerle birlikte müracaat edilmesi gerekmektedir.

a) Müracaat formu (Gümrük idaresinden temin edilir.),

b) Pasaport veya pasaport yerine geçen belgeler (göçte pasaport ibrazı zorunlu değildir.),

c) İrsaliye veya taşıt giriş formu,

d) Teslim-Tesellüm Belgesi (işlemleri aynı gün tamamlananlar için bu belge aranmaz.),

e) Vukuatlı nüfus kayıt örneği (aile ünitesi uygulanan hallerde),

f) İkamet ettikleri ülkede; işverenden ilişiklerinin kesildiğine dair belge ile İş ve İşçi Bulma Kurumundan işsizlik parası veya yardımı almadıklarını, keza ilgili makamlardan mevcut ikamet kaydını sildirdiklerini belgelemeleri, ayrıca ihtiyarlık sigorta pirimi kesintilerini durdurduklarına dair belgeyi, eğer okuyorlarsa okulla ilişiklerinin kesildiğini gösterir belgeyi Konsolosluklarımıza ibraz etmeleri üzerine ikametgahın nakledildiğine dair Konsolosluklarımızca düzenlenecek belge (işyeri nakli dahil),

g) Taşıt araçları için (motosikletler dahil) hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet ve trafik belgeleri,

h) İthalat talebinde bulunmayan eşin 5 yıl geçmedikçe yeniden ithal izni verilmesi için müracaat etmeyeceğine dair tasdikli beyanname taahhütname,

i) Veraset yoluyla yapılacak ithalatta veraset ilamı,

j) Göç suretiyle yapılacak ithalatta vukuatlı nüfus kayıt örneğine ilave olarak Türk vatandaşlığına geçişi gösterir belgeler,

k) Kamu görevlilerince yapılacak ithalatta görev belgesi.

Madde 21- Bu Tebliğde belirtilen müracaat sürelerini ve yurtta 6 aydan fazla kalmama kaydını mücbir sebepler dikkate alınarak 30 güne (30 gün dahil) kadar uzatmaya ilgili gümrük idareleri yetkilidir. Müracaatların bu süreler bitmeden ve mücbir neden belgesi ile birlikte yapılması zorunludur.

Madde 22- Bu Tebliğ hükümlerine göre yapılacak ithalat işlemlerinde ithal hakkı elde etmek amacıyla, belgelerde tahrifat yapanlara, bunların sahtesini ibraz edenlere, bu amaca yönelik olarak belge tanzim ederek ibraz edenlere bedelsiz ithal izni verilmez. Bu kişiler ve bunlara yardım edenler ve vekilleri hakkında kanuni kovuşturmaya geçilmesi için keyfiyet Gümrük Müsteşarlığına intikal ettirilir.

Bu madde uyarınca hakkında soruşturma açılanlar bu durumun devamı süresince, suçlu görülmesi halinde devamlı olarak ithalat işlemleri ile ilgili olarak vekil dahi tayin edilemezler.

Madde 23- Bazı Şahsi Mahiyette Eşyanın Bedelsiz İthaline İlişkin 5/4/1997 tarihli ve 22955 sayılı Resmi Gazete´de yayımlanan 1 Seri No´lu, 15/5/1997 tarihli ve 22990 sayılı Resmi Gazete´de yayımlanan 3 Seri No´lu, 28/5/1997 tarihli ve 23002 sayılı Resmi Gazete´de yayımlanan 4 Seri No´lu ve 22/11/1997 tarihli ve 23178 sayılı Resmi Gazete´de yayımlanan 5 Seri No’lu Tebliğler yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1- Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Türkiye gümrük bölgesine ihracat işlemi tamamlanmış veya gümrüklere gelmiş ya da gümrük işlemleri başlamış eşya ile ilgili olarak, eşya sahibi lehine olan yürürlükten kaldırılan mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.

Geçici Madde 2- 21/11/1997 tarihine kadar iktisap edilerek 31/12/2000 tarihine kadar fiili ithali gerçekleştirilecek olan motorlu kara nakil vasıtalarına ilişkin bedelsiz ithalat işlemleri, 14/2/1997 tarihli ve 97/9237 sayılı Karar’ın 28/10/1997 tarihli ve 97/10206 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile değiştirilmeden önceki hükümlerine göre incelenip sonuçlandırılır.

Madde 24- Bu Tebliğ, 5/2/2000 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Madde 25- Bu Genel Tebliğ hükümlerini Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.

....../....../...... gün ve ................. sayılı gümrük beyannamesi ile 4458 sayılı Gümrük Kanunu uyarınca bedelsiz ithalat kapsamında ithali yapılan eşyayı, ithal edildikleri tarihten itibaren 12 ay geçmedikçe gümrük idarelerinden önceden izin almaksızın ödünç vermeyeceğimi, teminat olarak göstermeyeceğimi, kiralamayacağımı, devretmeyeceğimi ve satmayacağımı; süresinden önce söz konusu eşyayı ödünç vermem, teminat olarak göstermem, kiralamam, devretmem ve satmam durumunda malzemeye isabet eden gümrük vergilerini 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 181 ila 194 üncü maddelerindeki esaslara göre ödeyeceğimi peşinen kabul ettiğimi beyan ve taahhüt ederim.

Tarih

Adı ve Soyadı

İmza

 

Bu aracın para karşılığı veya karşılıksız olarak ödünç verilmesi, teminat olarak gösterilmesi, kiralanması, devri ve satışı yasaktır.