I TESTAROLI
A Puntrémal, urmai, l’è dventà tradisiùn
Che se t’vè a l’usteria, e a’n gh’è pù d’remisiùn,
t’dév magnèrte fra l’àutar, e a’n cunt se tu’n pé.
un gran piatt di famusi e usanà testare.
E ste visi iè acsi fort e acsi bén radicà
che la senta du d’féra la n’artùrne pu a cà
s’la n’ha fatt l’esperiensa, buna o grama a ‘n vé dir
d’mandèr zù i testare anca a custe d’murìr.
Mè, ch’a g’ho l’usteria e dal vot a’g dév stèr
a m’divèrt a guardèr chei ch’a i ven a mangnèr:
si én d’Puntrémal, va ben, la n’è sul tradisiùn
al curàg i’g deriv da la generasiùn;
quand i s’metun a tavla e tu g’dmand: "Testaré?".
"Ma sicùr, un bèl piatt!", fèr a mén a’n su pé.
E magari i én partì sul cun la cunvinsiùn
du mangnèrs finalmènt tréi piatlìne d’mnestrùn;
ma la gusa dal sangue la’n su pe sufuchèr
e tra na foia e l’àutra i’n fanche smadunèr,
parché i’s vedun davanti tuta la situasiùn:
a la mèi, mal du stumghe, a la pès, cungestiùn.
Ma la cosa pu bèla,l’è la senta du d’fèra:
i spalancùn la porta cun un fèr, na manéra
che t’i guàrde surprés, tu’n’ capìss cus’a gh’è,
t’armàn mal a sentir: " Testaroli, ce n’è?".
T’aspetév la nutìsia d’avér vint cent miliùn
tant i ér cèr cal surìs, certa la cunvinsiùn.
Superà cal mument, t’i acumpàgn al tavlin
e par fèri calmèr tu g’fè bér un quartìn;
ma la smania l’è granda , tante granda che te:
"Stia sicuro, Signore, testaroli ce n’è"
"Me ne porti un gran piatto, io li voglio provare,
me n’han detto faville, roba da immortalare!".
Cus t’vé fèr. T’a’l cunvins che l’è vera da bun
e par fèral cuntent te t’gu spiég la quistiùn:
cum’i èn fati, chi a i fa, cum’i èn coti e cundi;
chel i’i’guard cun dui oci che tu’t pens ch’i armàn lì.
Quande poi finalmént, dup un bun quarte d’ura,
d’an cusina i’t disun ch’i én quasi cutura,
te t’arcmande d’fèr prèsti sinchinò cl’àtar là
i pe anca murìr tant che t’sé par la strà.
Pò, t’arìv e, d’un curp, i t’i stràp via d’an man,
che te t’pens ch’i è sta a dsun cume mìnim da n’an;
i s’abuf cun na smània, cun na foga che te
tu t’aspèt ch’i s’angòs e t’armàn lì an pé
cun la bocia da vin, tu t’aspèt propi tut,
se t’audes ch’i’n respir, prunt a dèrghe n’aiut.
Quand i a fnì, i su stir e i tu sdòc tut cuntent,
i’s sparlèc lèrfi e denti a gustèrs al mument,
i cuntinue a magnèrs i aùtar specialità,
mentr i dis che acsì ben lu i n’ha mai magnà.
I vé fruta e furmài, ma al pensér, cus’è t’ve,
i g’armàn sempar fis a chi bèi testare.
Tante fis che a la fin, quand i stà par paghèr
i cuminc a arvutèrs ch’i’n sa pu duva stèr;
i arvòt i oci, i s’arbév anca n’àtar quart’n,
i mand su ‘n’ toche d’pan parche i sent n’afarin
su, an t’al stumg, che puvrìn i’n pe gnanca parlèr
e a g’armàn sul na voia: chela d’argumitèr!
Quand i e lì par murìr, a la fin disperà:
"Un caffè col fernet". "Sì, Signore, è già qua".
La va bén che a quarcò l’esperiensa la cunt
e s’a ved du chal facc, a stag lì sempar prunt;
sul ch’a’n pos pu cavèrm da la tèsta davèr
cum la fag cèrta senta a dvértìrs a fréghèr,
parche, cuma i s’armentun, i van subit a dir
cus i en ‘sti testare, cum i en bun da murir.
E la senta la g’créd e cun na cunvinsiùn
che urmai a sun cunvìnt che sta gran tradisiùn
l’han pe prori murìr o almén sin a tant
quarchidùn i g’armàn e i fnìs al Campsànt.
Presa da:
LA CUCINA DI LUNIGIANA
di Salvatore Marchese
edito da Franco Muzzio Editore