RAVANUSA NELLA LIRICA
A RIVINUSA
O Rivinusa, cara terra mia
ppi mia si la cchiu` bedda di lu munnu;
misa tra Saracinu e Paitunnu
a tutti duni gioia e simpatia.
Vinniru prima Siculi e Sicani
c'abitaru li serri e nni li grutti;
Vinniru po' li Greci e li Rumani
li populi cchiu` granni tra di tutti.
E quannu s`arrassaru i Bizantini,
vinniru comu tanti nniavulati
e mussurmani e turchi e saracini,
ca sdisularu terri e gran citati.
Li saracini abbasta ni lassaru
jardinedda d`aranci e di limuna
ulivi e minnuliddi ni chiantaru,
ca d`a Sicilia su la gran curuna
Avi Palermu la so` Conca `d`oru
ma Rivinusa avi a Sciumaredda
ca luci tra li terri comu l`oru
e di dilizi e` vera nacaredda.
O genti c'abitati a Rivinusa
o paisaneddi ch'emigrati siti,
nun vi scurdati ma` la bedda chiusa
li fastuchi e lu vuoscu a li Rimiti.
Quannu tutti li grana v'accucchiati
arriturnati tutti di vulata;
e 'npaisi na casa v'accatati
o vi murati a Mintrussu o a la Grata.
Rivinusa v'aspetta a cori chinu
vi stringi a lu so` pettu forti forti
tutti vi voli sempri di vicinu,
duranti vita e puru doppu morti.
Don Angelo Noto
============================
RIVINUSA E LI NURMANNI
E cu pò sapi' quant'anni sunnu
c'a Rivinusa c'era u Saracinu
ca si gudia la vista 'ntunnu 'ntunnu
taliannu d'arrassu e di vicinu'?
Di l'artu di lu munti Saracinu
s'addifinniva d'ogni sò nimicu
e a nuddu di passarici vicinu
cci passava mancu pp'allammicu.
Ma na iurnata di mill'anni fà
s'arricamparu nni li nostri parti
gran principi ca ppi capacità
parivanu di guerra u Diu Marti.
Nentimenu vinivanu d'u polu
unni ppi friddu battinu li denti
e vinivanu a truvari gran cunsolu
nni la Sicilia nostra bedda e ardenti.
Lu Mungibeddu jetta sciammi e focu
biancu di nivi 'ncima e virdi 'nchianu
d'aranci e di limuni e di pircocu
e di favi e di ciciri e di granu.
Cuminciaru a piglià la Conca d'oru
e ficiru Palermu capitali;
lu saracinu dicennu "moru, moru!"
iva pirdennu cuda e beccu ed ali.
Li Nurmanni pigliaru Siracusa
e Missina e Catania e pò Girgenti;
doppu Castrugiuanni a Rivinusa
si firmaru ccu l'armi risplinnenti.
Li Musurmani 'ncapu o Saracinu
facìanu lu gabbu a li Nurmanni
"acchianati, dicivanu, vicinu,
ca vi rumpiemu crozza, vrazza e gammi".
Giustu giustu nun chioppi nni ss'annata
mancu cadì na guccia d'acqua frisca
e li surdati a lingua strascinata
circavanu quarcosa c'arrifrisca.
O Signiruzzu chiuviti chiuviti
li surdateddi sù morti di siti;
Signiruzzu mannatinilla bona
macari ccu li lampi e ccu li trona!
Priavanu, ma l'acqua nun viniva
Ruggeru si vutà ccu la Madonna
e chiancennu di cori ci diciva:
"aiutu aiutu datini Madonna!"
e Maria ridennu cci mustrà
nni chiddi tiempi n'arbulu di ficu
e cci diciva "taglia taglia dda
lu zuccu ancora virdi di lu ficu".
Appena ccu la spata lu tuccà
spuntaru dapprima du gucciddi
subbitu doppu vinni 'nquantità
acqua, acqua ppi granni e picciliddi.
Si saziaru li principi nurmanni
e risturati e rinfurzati e forti
li scuraggiati e stanchi musurmanni
purtaru a la scunfitta ed a la morti.
L'acqua di lu Canali a Rivinusa
acqua di La Madonna è nnuminata;
e cu avi na pena ca cci abbruscia
cca veni e si duna na sciacquata.
Li malati ripiglianu saluti
e satanu cchiù sperti di li gridda;
orbi sciancati turnanu guaruti
currennu comu 'n lu sciumi fa l'ancidda.
O biniditta Virgini Maria
pruteggi sempri li rivinusara;
dunani grazia a tutti, o duci o pia,
Rigina nostra, Matri bedda e cara.
Don Angelo Noto
================================================
PAESE DI SICILIA
Tra il Saraceno e il Rotondo poggio
riposa il mio paese,
ed e` legato alla stazioncina
da un nastro bianco tra 'l verde.
Poche le case che hanno più di un piano,
tanto azzurro posa sopra l'altre:
il sole tutte le riveste a festa,
d'ogni finestra entra la campagna.
Uguale la sera copre le cose,
ma nelle case dei poveri
come nei tempi antichi,
s'accendono tremule fiammelle.
Gli uomini, coi pensieri
in compagnia, siedono nell'ombra:
mormorano preghiere e fanno
la croce prima di dormire.
S'alzano quando sbiancano le stelle;
e` sveglia sicura pel lavoro
il cantar dei galli.
Biagio Zagarrio
================================
RIVINUSA
Pusata tra la Grada e Saracinu
Javi a li piedi lu Salsu vicinu;
talia di luntanu Mungibieddu
cu li paisa ca teni a macieddu.
Già ricca di ulivi e minnuliti,
frutta c'è ora, abbunna di vigneti;
t'assarta di culura a primavera,
javi l'affetto di na matri cara.
Culura pazzi di vigni cancianti,
l'azzurru di lu celu rilucenti,
lu suli mmiernu e està narcotizzanti,
la fannu ricca senza aviri nenti.
C'è Saracinu, di storia un jardinu,
ca la talia, ci fa di guardianu;
li chiusi di li Milici e li chianti,
ca cu li vidi ni restanu spanti.
Ci sunnu genti cu li firriuna
ca ppi ogni occasioni nn'hannu una;
uomini di cultura e di "parola"
e cu cumanna a Palermu ed a Roma.
Luochi sportivi ppi l'appassionati
ppi sinu li piscini riscaldati!
Ppi cu ci sta, sti cosi nun sù nenti
ma ppi cu manca sunnu diamanti!
Domenico Monterosso
==================================
Le mie origini ( Ravanusa )
L'alba diffonde
un tenue chiarore,
sussurra soave
il vento
nel cielo di cobalto.
Ode il tuo risveglio,
o stella del
mio cuore.
Un fugace sguardo
le mie origini,
ti ricordo nella
gloria e splendore
dei saraceni.
Sorridi ai miei
dolci pensieri,
tu sei il
mio orgoglio,
la mia fortezza,
il mio rifugio.
Nel mio cuore
l'amore per te.
Giusy Vivacqua