Il sitino di NònoBèpi1998 - 2007                                                             Poesie in dialetto belùnese,contastòrie,


Nonobepi conose Gino 'l cóntastorie, se pol dir da senpre. Quando che, có le me machine fotografiche ai matrimoni, l'incontrée vestì da fèsta. Verso la fin de la nozàda, lù có i só foliét tuti spiegazàdi, al saltéa su par na caréga e dó a cóntar poesie, le só poesie. Podéa duràr anca de pì de na oréta, le storie che l'avéa da cóntar le era senpre tante. Mi pense che lù an dì al abia catà sù i so foliét e, a la me richiesta, al me li à dati volentieri .
Cóntastorie, mi ò scrit co-sì, se 'l va ben bòn, se nò, bòn lo stes-s.

nonobepi

Me Pare e la piera

Pare son quà, stuf,
davanti a la to tónba de piera
e no me son ancora rasegnà
che te sìe là sót,
mòrt sofegà da la piera.
La piera la te à copà.

La piera,
che ti te avèa fat a tochét,
che ti te avèa spacà,
la stessa piera, co la so pussiera,
la te à copà,
la te à fat mórir sofegà.

Ti te era come na sólva
che sbusèa anca la montagna pi granda,
no te à avest conpasion de la piera,
te la à maltratàda,
e ela co 'l só fùn,
cò la so maledéta pussiera
la te ha fat deventar i polmói de piera.
Ti te la à maltratàda
e ela la se ha ha vendicà,
la te ha fat morir sofegà.
Papà son stùf, e ti te 'l sà,
parché no podarò pi con ti parlàr,
ma son content che te sie la sót
parché no podèe pi soportàr
che 'n òn come ti
che podèa spacàr le montagne
vivese come an poregramo
che fèa fadiga solo a respiràr.
Me se strendèa al cór
véderte strusiar su par quela stradèla
co la to barèla piena de redici
par quei quatro cunici che te avèa arlevà.

Ti che no te avèa paura de nissun,
che 'l laoro l'era la to passion,
la vita stessa,
adès inveze te me fèa conpassion
pensar e veder,
come che la piera la pol tirar an òn.

Ciao, pàre,
dòrmi in pase e pòlsa,
noi no podaron pì desmentegàrte,
ti che te à fat galerie da ogni parte
te ghe ne à fat una anca in fondo al nostro cór.
Par noi te se mòrt,
par darne na vita meio de quéla che te à fat,
e quando sarón vèci anca noi
ghe contaron ai nostri fiói
chi che te èra
e quel che teà strusià,
quel che te à fat la piera
e cussì i savarà la storia vera
de 'n òn bòn,
mort sofegà da la pusiera.

Storia de 'n vècio

Caminèe an dì par sti paesi
che se no te i varda ben
i é tuti precisi,
paesi, che se qualcossa de novo l'é stat fat
de vecio, tant l'é ancora restà.

Caminèe par na strada
ndè che l'asfalto no l'èra ancora rivà
ma l'èra fat de cogolà
netà pulito da la ultima acqua piovana.

In fondo ghe n'era 'n vècio co na barba bianca
sentà sóra na banca
co 'n gàt da visìn anca lù vècio
che a l me rivàr a l vèrde n'ôcio
po co l vede che no sucéde gnente
a lo sèra e 'l torna a dormir tranquilamente.

Còsa feu, barba, de bèl
còsa utu, fiól, ciàpe 'l sol
e pense a l temp che l'é pasà,
ricordi, tut quel che m'é restà:

Utu cbe te conte? Gnen quà e séntete.
0' girà anca mi l'Esenpon, co ère bòcia,
dalméde a i pié, an tòc de pan dur,
senza s-chèi te la sacòcia.
Dopo non me son pì movést
son stàt quà da visìn,
an cin al manoàl, an cin a l contadin.

E ô sposà Mariéta, poaréta,
se me pense la prima nòt
me gnen ancora da rider.
zerto noi òmi no se èra tant avanti
ma lore, o Dio, le era propio indrio.

Avòn fat na vita de stenti,
ma se tirèa avanti,
na vàca, na féda
an cin de sórc su te la tiéda
e se era contenti.

Avon avést quatro fiòi,
bèi come a l sol se pensèa noi,
avon zercà de tirali sù pulito,
i é gnesti grandi, e pian pianin
i é ndàti drìo a l so destìn.

Un, Bepi, l'era co i partigiani,
i todeschi i me lo à copà
là sot an buscàt,
no l'avèa gnanca vinti àni.

Toni l'era emigrà:
Germania, Belgio, sù par de là.
po n'é rivà 'n telegràma, na sera,
i ne disèa che l'era mort sofegà,
in miniera.

Ogni òlta, mi e la vècia
se se vardèa in fàcia,
bianchi, senza na parola.
se serèa i dent
parchè a l cór no l gnése fòra.
che no l s-ciopése da l dólor.

Teresa la se à maridà,
e l'é ndàta in Canadà
l'à n fiol e na fìa
ma mi i ò visti solo in fotografia.

L'ultimo, Giulio
l'à fat la valìsa na matina,
ciao pàre! ciao màre,
e l'é partì par l'Argentina.

Cusì, son restàdi mi e la vècia,
la brontolèa come na pignàta
piena de fasoi, ma la era bòna,
bona come 'l pan
quel pan che se magna
quando che se à tanta fan.

E 'n dì l'é ndàta anca éla, stràca.
ma serena come an ciel de primavera.
E adès son quà, a l gat e mì,
doi poregràmi pieni de àni
che spetèn che quel dì
a l dì pi bèl
par ndàr lasù, lasù te l ciel.

Me lève in pié, lucidi i òci,
vàtu, gnen ancora a catàrme,'l me dis,
che fon na ciacolàda
e te fàe anca a l cafè, co la s-gnàpa
quéla bòna, quéla da trói
cusi me pararà de stàr par an cin
ancora co un de i me fioi.

Gino Tramontin


* Me Pare e la piera - Storia de 'n vècio * Belùn desmentegàda - Era na òlta la neve *
* Poeti e le montagne - Ó lèt na poesia * I fonghi - Bosck de le Castagne 1989 *
* Amór - Belùn te se na sióra * 'Na vecêta - La polénta * Toni e Teresina - 'Na strada *

website by nònobepi 1998-2007 - Tutto "fai da me" o quasi