Pasqyra e lendes
Ky libėr nuk mbaron me faqen e fundit si shumė libra tė tjerė. Shkaqet e dukshme tė ngjarjeve shqiptare Interpretimet e ngjarjeve Pėrse socialistėt nuk ishin drejtues tė kryengritjes shqiptare Pse propaganda nė Kosovė ju kundėrvu kryengritjes sė marsit 1997 Thelbi i revoltave popullore Pjekuria e Lėvizjes Kombėtare Pse ju kundervu politika euroamerikane levizjes popullore Klasa politike shqiptare dhe fizionomia e saj Klasė politike me mentalitet primitiv Prognozė politike 1998 Shtet ligjor, miqėsor apo shtet ideologjik ? Naiviteti politik dhe interesat kombėtare |
Klasė
politike me mentalitet primitiv Propaganda e klasės politike
shqiptare, Øsynon ti mbushė mėndjen opinionit shqiptar dhe atij ndėrkombėtar,
se tashmė Shqipėria udhėhiqet dhe drejtohet nga politikanė bashkėkohorė
dhe modernė, tė cilėt dallohen pėr njė mentalitet i pėrparuar. Pavarsisht
se nė luftėn politike mes partive tė ndyrshme, ata luftojnė me mjete dhe
forma tė dala kohe, secili veē e veē kėrkon tė ketė primatin e tė tė qėnurit
modern dhe bashkėkohor. Megjithatė depėrtimi nė thelbin e veprimtarisė sė
tyre, tė grupacioneve nė veēanti dhe tė tė gjithė klasės politike
shqiptare nė terėsi, nuk mund tė mos evidentojė konkluzionin se klasa
politike shqiptare, megjithse jeton dhe vepron nė njė shoqėri juridike
pluraliste, megjithse i atribuon vehtes merita tė mėdha, ajo vazhdon tė vuajė
nga njė mentalitet primitiv. Pasojat e kėtij mentaliteti, i ka vuajtur dhe
vazhdon ti vuajė nė kurriz populli shqiptar. Megjithse politikanėt
shqiptarė kanė vite qė nėpėrmjet deklaratave dhe intervistave televizive
predikojnė se 50 vjetėt e kaluar tė Shqipėrisė janė njė histori i humbur,
se duhet hedhur poshtė 555 vjet mentalitet primitiv, ata janė aktualisht nga tė
gjitha shtresat e shoqėrisė shqiptare, bartėsit mė besnikė tė mentalitetit
qė i ka kaluar koha. Analiza e mėposhtme tė jep mundėsinė pėr ta
konkretizuar mė tej konkluzionin e mėsipėrm. Kushdo e ka tė qartė se fjala
primitiv , parakupton njė mentalitet qė i kaluar koha,
qė dėmton ndėrtimin e njė shoqėrie moderne, qė materializohet me
reperkusione politike, ekonomike dhe shoqėrore nė gjirin e shoqėrisė
shqiptare. Ku shfaqet mentaliteti primitiv
tek klasa politike shqiptare ? Mentaliteti
i etiketimeve Njė nga elementet mė negativė
qė bėn pjesė nė atė qė duhet konsideruar si mentalitet qė i ka kaluar
koha, por qė fatkeqsisht reminishencat e tij vazhdojnė tė ndihen akoma nė
veprimtarinė e klasės politike shqiptare, ėshtė mentaliteti i etiketimeve.
Gjatė periudhės 1991-1997, opinioni shqiptar ėshtė ushqyer me etiketime nga
mė tė ndryshmet ndaj kundėrshtarėve politike dhe ndaj atyre qė kanė folur
ndryshe nga pushtetari. Pa mundur ti pėrmėndim tė gjitha sepse do tė na
duhej njė libėr i tėrė, le tė pėrmėndim vetėm disa prej tyre. Enverist,
mega hajdut, sllavokomunist, pro sėrb, progrek, stalinist, mafia e kuqe, etj
etj . vetėm me njė thirrje tė kujtesės sė tij dhe opinioni shqiptar
menjėherė do tė pėrfytyrojė klasėn e tij politike dhe intervistat e
politikanėve dhe shtetarėve tė tij, tė cilėt kanė qėnė dhe vazhdojnė tė
jenė autorėt e etiketimeve tė mėsipėrme. Nėqoftėse do tė terheqim njė
paralele me tė kaluarėn, kushdo e kupton qartė se kemi tė bėjmė me njė
mentalitet primitiv tė politikanėve shqiptarė tė tarshėguar nga e kaluara.
Nėqoftėse nė tė kaluarėn nė gojėn e shtetarėve gjėndeshin ndaj kundėrshtarėve
politike etiketime me peshė emocionale nė popull pėr tu bėrė mė i besueshėm
diskutimi i shtetarit dhe mė i besueshėm faji i kundėrshtarit, me pėrjashtim
tė ndryshimit tė ngjyrimit politik, e njėjta gjė vazhdoi dhe dhe periudhėn
e pluralizmit. Termat agjent i imperializmit, agjent i UDB-sė,
poliagjent, agjent i sovjetikėve etj , janė nga termat mė tė pėrdorura
nė tė kaluarėn, pasi ato kishin mė shumė peshė emocionale nė popull Ndėrsa nė periudhėn 1991-1997,
nga klasa politike shqiptare nė luftėn politike me kundėrshtarėt, u pėrdorėn
dy lloj etiketimesh. Pėr konsum tė brėndshėm etiketimet i shitur
tek sėrbėt dhe tek grekėt , ndėrsa pėr konsum tė jashtėm stalinist,
enverist, komunist ortodoks sekretari i partisė, mjeku i Enverit etj .
Llogaria bėhej shumė saktė. Popullit i thuhej se nuk mund tė pėrkrahen dhe
mbėshteten elementė tė tillė, qė gjoja janė shitur tek serbi dhe tek
greku. Majėn e tij mė tė lartė ky mentalitet e arriti nė komunikatėn
televizive tė fund vitit 1993, ku njė sėrė politikanėsh shqiptarė u
akuzuan nėpėrmjet valėve televizive si tė shitur, kuislingė dhe puthadorė
tė beogradit dhe tė Athinės. Ndėrsa opinionit tė jashtėm i paraqitej
realiteti ndryshe pėr ti hequr mbėshtetjen ndėrkombėtare, kėsaj apo asaj
force politike. Periudha 1991-1996, ėshtė njė dėshmitare e saktė e atyre
energjive tė mėdha qė janė harxhuar nga forca tė ndryshme politike, pėr tė
hequr etiketimet pėrballė faktorit ndėrkombėtar. Veprimtaria mė e madhe e kėtyre
forcave politike nė mardhėniet me jashtė, nuk kanė qėnė problemet e mbarėvejtjes
sė Shqipėrisė, por gjetja e rrugėve pėr tė hequr etiketimet e vėna. Ndėrsa
pas 29 Qershorit 1997, ka rėnė pėrdorimi i termave i shitur, apo
agjent i sėrbit dhe grekut , ndėrsa vazhdon nė fjalorin e shtetarėve
shqiptarė dhe tė politikanėve tė opozitės etiketimi nostalgjikėt
e diktaturės, stalinistėt etj . Mjaftojnė dy shėmbuj tė
thjeshtė pėr tė parė se sa thellė ėshtė rrėnjosur ky mentalitet primitiv
nė veprimtarinė e klasės politike shqiptare. Shėmbulli i parė ka tė bėjė
me mbylljen e Kongresit tė Partisė Demokratike nė tetor 1997. Nė fjalimin e
tij tė mbylljes, Sali Berisha i etiketoi kundėrshtarėt e tij si diktaturė
kozmopolite . Ndėrsa salla e brohoriti
me etiketimin poshtė komunizmi . Kushdo e di se
diktatura kozmopolite eshtė e kundėrta e komunizmit. Shėmbulli i dytė ka tė
bėje me aprovimin e ligjit mbi ngritjen e taksave nga ana e parlamentit
shqiptar. Partia demokratike votoi kundėr kėtij ligji. Ndėrsa kryeministri
shqiptar i sė majtės, votėn kundėr tė Partisė Demokratike, e konsideroi si
njė qėndrim majtist. Absurditet qė ka nė themel mentalitetin primitiv. Teoria e biografive Pėr kėdo eshtė e qartė se teoria e biografive qė
kishte njė pėrhapje tė gjėrė nė mentalitetin e klasės politike shqiptare
tė periudhės sė socializmit, pėrbėn njė mentalitet qė i ka kaluar koha,
pra primitiv. Megjithatė, kėtė mentalitet e ndeshim dhe sot nė tė gjithė
veprimtarinė e klasės politike shqiptare dhe tė propagandės sė saj tė
shkruar e tė folur. Njė paralelizėm i thjeshtė do tė i bėjė mė tė qartė
tabllonė : Nė kohėn e socializmit pasi drejtuesit e partisė dhe tė
pushtetit tė athershėm bėnin ndonjė zbėrthim, nė fund kėrkonin dhe
mendimin e masės. Kur dikush qė nuk ishte dakord, bėnte vėrejtje tė
argumentuara, drejtuesi i partisė, nė pamundėsi ta kundėrshtonte, kalonte nė
sulm : Dėgjo ti, tė njohim ne ty, ke lakra nė
kokė ti, prandaj flet kėshtu. dhe e neutralizonin me anė tė
biografisė. Kalojmė nė kohėn e tanishme. Eshtė po i njėjti mentalitet vetėm
me njė ndryshim tė vogėl. Nė tė kaluarėn biografinė ta bėnte vetėm njė
parti, ndėrsa sot biografinė ta bėjnė tė gjitha partitė. Provo tė bėsh
ndonjė shkrim dhe tė atakosh klasėn politike shqiptare me argumente dhe menjėherė
tė nesėrmen nėpėr faqe gazetash apo intervistash televizive, do tė gjesh
biografinė : Dėgjo ti, tė njohim ne ty, ti kėrkon tė kthesh
diktaturėn komuniste, je nostalgjik, je stalinist, ti flet si nė kohėn e Hoxhės
etj Dhe e neutralizojnė pėr shkak tė biografisė. Pėrhapsit e habereve Mentaliteti primitiv, si nė tė kaluarėn dhe sot ka
gjetur strehe nė njė fushė tė tillė siē ėshtė politika e kuadrit. Njė vėzhgim
i thjeshtė e bėn mė tė prekshėm kėtė mentalitet.
Nė kėtė fushė mentaliteti primitiv, nuk shfaqet me artikuj, diskutime
apo intervista televizive, por me pėshpėritje, pėrpunime dhe pėrhapje
opinionesh. Realizuesit janė njė grup njerėzish tė afėrm me pushtetarėt e
lartė. Ky mentalitet ekzistonte dje, vazhdon tė ekzistojė dhe sot. Paralelja
e mėposhtme do tė na i bėje mė tė prekshėm. Kur diskutohej pėr ndonjė
kuadėr nė kohėn e socializmit, pėr ta ngritur nė pėrgjegjėsi, nė pamundėsi
pėr ti gjetur ndonjė gjė nė biografi, viheshin nė pėrdorim qehallarėt
e pushtetarėve : Mirė e ke ti, filani ėshtė i mirė, por ki
parasysh se ka njė porosi nga lart pėr ta parė me kujdes kėtė ēėshtje. Vetė shoku Enver e tha kėtė. E kupton tani si
ėshtė puna E kishte thėnė apo se kishte thėnė shoku Enver, kjo
nuk merrej vesh kurrė. Merrej vesh vetėm se ai njeri spostohej. Tė njėjtin
mentalitet primitiv e hasim masivisht dhe nė kohėn kur nė Shqipėri drejtonte
Berisha, por dhe aktualisht kur
drejton qeveria e koalicionit. Dhe sot kur diskutohet pėr disa njerėz anėtarė
tė partive tė koalicionit, dėgjon shpesh herė nė mėnyrė konfidenciale
nga pėrhapėsit e habereve . Mirė e ke ti se filani
dhe filani janė shokė tė mirė dhe tė aftė, por duhet tė dish njė gjė se
kur ishte Nanua nė Uashington , Olbrajti i tha qė tė bėjė kujdes nė emėrimet
e disa kuadrove, prandaj e kupton se ka ca vėshtirėsi . E ka thėnė
apo nuk e ka thėnė Olbrajti kjo nuk merret vesh kurrė. Merret vesh vetėm njė
gjė, qė njė pjesė njerėzish spostohen. Mentaliteti
i agallėkut Kushdo qė e njeh sado pak
historinė e vjetėr dhe tė re tė Shqipėrisė, e di mirė se nė Shqipėri ka
ekzistuar mentaliteti i njė shtrese njerėzish, tė cilėt postet dhe
funksionet qė kanė patur i kanė pėrdorur pėr komoditet, pėr interesa pėrsonale,
ose siē thotė populli pėr agallėk. Pėr kėtė lloj shtrese parėsore ishte
komoditeti i tyre vetjak. Mentaliteti i tyre fillonte dhe mbaronte brėnda katėr
mureve tė shtėpisė, ndėrsa posti apo funksioni kishte vlerė vetėm nė
funksion tė plotėsimit tė kėrkesave dhe nevojave vetjake. Fatkeqėsisht ky mentalitet agallėku
vazhdon tė ekzistojė dhe sot tek njė pjesė e mirė e klasės politike
shqiptare dhe tek njė pjesė e administratės shtetėrore. Le ta ilustrojmė me
njė shėmbull aktual : Parlamenti shqiptar ligjėrisht e ka hequr gjėndjen
e jashtėzakonshme. Por realisht gjėndja e jashtėzakonshme vazhdon tė
ekzistojė nė Shqipėri dhe do tė ekzistojė dhe pėr disa kohė. Tė ringresh
dhe tė rindėrtosh njė shtet nga e para, nė kushtet e njė papunsie galopante
dhe tė njė varfėrie masive, kjo do tė thotė tė punosh nė kushtet e gjėndjes
sė jashtėzakonshme. Pėrballimi i gjėndjes sė jashtėzakonshme, nga
administrata shtetėrore, kėrkon angazhim tė jashtėzakonshėm, ashtu siē kėrkon
profesionalizėm, kėrkon dhe idealizėm, ashtu siē kėrkon tolerancė politike
kėrkon dhe ndjenjė patriotike. Por cili ėshtė realiteti ? Njė vėzhgim
i thjeshtė, tė ēon nė pohimin se njė pjesė e mirė e kėsaj administrate
shtetėrore preferon komoditetin e posteve, angazhimin normal, pra mentalitetin
e agallėkut, tė shprehur nė fjalėt : Tani fituam, tani duhet tė
gėzojmė pushtetin . Mercenarizmi Ka ekzistuar dhe vazhdon tė ekzistojė nė Shqipėri, njė
shtresė njerėzish, qė jashtė njė karakteri tė qėndrueshėm, jashtė
bindjeve politike tė konsoliduara, nė shkėmbim tė posteve apo parave, ka
preferuar tu shėrbejė tė gjitha pushteteve. Me e theksuar kjo shtresė ka qėnė
nė kohėn kur Shqipėria ka qėnė e pushtuar nga perandoria turke. Ndėrsa nė
periudhėn e historisė se re, kjo shtresė filloi tė kristalizohej pas viteve
70-tė, tė konsolidohej nė fazėn e parė tė pluralizmit deri nė ditėt
tona. Problemi nuk qėndron tek kjo shtresė nė vetvehte. Problemi qėndron tek
preferenca e njė pjese tė mirė tė klasės politike shqiptare pėr tu mbėshtetur
tek kjo shtresė, e cila, nga klasa politike kushdo qoftė ajo, nuk kėrkon as
dinjitet, as ndershmėri dhe drejtėsi sociale, as zbatim ligjesh, por vetėm
poste dhe para nė shkėmbim tė shėrbimeve tė tyre. Pushteti i Partisė
Demokratike nė fillimet e tij preferoi tė mbėshtetej tek shtresa mercenare e pushtetit tė partisė sė punės e cila gjoja duke kuptuar
gabimet dhe fajet e partisė sė punės ishte gati ti shėrbente pushtetit tė
ri. Nė shėrbim tė kėsaj, kjo shtresė u la e lirė tė pasurohej.
Por dhe pushteti i koalicionit aktual, nė njė pjesė tė mirė tė tij,
nuk bėn gjė tjetėr veēse mbėshtetet tek shtresa mercenare e Partisė
Demokratike e cila pėrsėri gjoja duke kuptuar gabimet e Partisė Demokratike
ėshtė gati ti shėrbejė pushtetit tė ri. Natyrisht qė nė propagandė
problemi nuk del hapur, por fshihet pas termash tė tilla si filozofia e pėrfshirjes,
e tolerancės etj.Por djallėzia dhe finesa e propagandės, nuk mund ta fshehė
dot realitetin. Fasada nuk mund tė mbulojė mentalitetin primitiv tė njė
pjese tė klasės politike shqiptare dhe afeksionin e saj ndaj mercenarizmit. . Tutorėt dhe protektorati Njė rishikim i shpejtė i historisė 555 vjeēare tė
popullit shqiptar, tė evidenton se nė epoka tė ndryshme historike, klasa
politike shqiptare apo njė pjesė e konsiderueshme e saj, ka pranuar nė jetėn
politike dhe sociale tė vėndit rolin e tutorit, qė nė faza tė caktuara
historike ka qėnė njė apo disa fuqi tė mėdha evropiane. Nė shkėmbim tė kėsaj,
pėr njė periudhė tė caktuar kohe, kjo klasė politike ka arritur tė ketė
primatin nė jetėn politike tė vėndit. Ndėrsa vėndi tė cilit ata i pėrkisnin,
nuk ka qėnė veēse njė protektorat veēanėrisht nė mardhėniet ndėrkombėtare.
Zėri i kėsaj klase politike nė mardhėniet ndėrkombėtare nuk ka qėnė gjė
tjetėr veēse zėri i tutorit tė tyre. I sjellė nė kohėt moderne, njė
metalitet i tillė nuk ėshtė ve4se njė mentalitet primitiv tė cilit i ka
kaluar koha. Pėrderisa predikohet rendi i ri botėror, atėhere ēdo vėnd nė
mardhėniet ndėrkombėtare nuk duhet tė jetė protektorat, por aleat, qė
duhet tė ketė zėrin e tij dhe jo zėrin e tutorėve tė tij. Por natyrshėm
shtrohet pyetja : A ekziston ky mentalitet i sė kaluarės nė praktikėn e
klasės politike shqiptare ? Pėrsėri njė vėzhgim i shpejtė i praktikės
sė klasės politike shqiptare, tė ēon nė konkluzionin se raportet reale tė
sotme tė kjlasės politike shqiptare nė mardhėniet ndėrkombėtare, nuk janė
njė tjetėr veēse mardhėniet e tutorėve me protektoratin, tė veshura me
frazeologjinė marramendėse mbi rendin e ri botėror, mbi integrimin e
kulturave dhe tė vlerave etj. Zėri real i politikanėve shqiptarė, nuk ėshtė
zėri reale dhe nevojat reale tė Shqipėrisė, por zėri i tutorėve tė klasės
politike shqiptare. Vetėm dy shėmbuj janė tė mjaftueshėm pėr pohimin e mėsipėrm :
I pari : Problemi kombėtar shqiptar nė Kosovė dhe Maqedoni. Asnjėherė
politikanėt shqiptarė tė pluralizmit, tė djeshmit dhe tė sotmit, nuk kanė
folur pėr kėtė ēėshtje me zėrin e
tyre, por gjithmonė me zėrin e tutorėve tė tyre. Ata nuk kanė qėnė gjė
tjetėr veēse altoparlantė tė tutorėve tė tyre. Predikimet e djeshme mbi
Shqipėrinė si faktor stabiliteti, mbi hapsirat demokratike, mbi heqjen dorė
nga kėrkesat maksimaliste etj, ashtu dhe predikimet e sotme mbi nevojėn e
integrimeve ballkanike, mbi komunitetet etnike, mbi filozofine e re politike
etj, kanė tė ndryshme propagandėn dhe terminologjinė. Ndėrsa kanė tė pėrbashkėt
se ato nuk janė shprehje dhe pasyqrin i gjėndjes reale tė ēėshtjes kombėtare
shqiptare, por pasqyrim i konceptit tė tutorėve ndėrkombėtare, pėr tė cilėt
nė ēėshtjen shqiptare mė shumė rėndėsi ka banori se populli, mė shumė rėndėsi
ka qytetari se shqiptari. I dyti : Ka tė bėjė me thelbin e zhvillimit
ekonomik tė Shqipėrisė. Dhe nė kėtė ēėshtje madhore politikanėt
shqiptarė tė pluralizmit, nuk janė gjė tjetėr veēse altoparlantė tė
tutorėve tė tyre. Pėrbėn njė fakt tė njohur se shkatėrrimi i Shqipėrisė
u realizua nėn maskėn e luftės kundėr komunizmit. Ndėrsa pėr zhvillimin e
saj nė kushtet e ekonomisė sė tregut, politikanėve shqiptarė ju caktua
detyra e zhvillimit tė njė ekonomie qė nuk ėshtė gjė tjetėr veēse
ekonomia e njė protektorati. Dje ish-opozita kritikonte pushtetin e athershėm
se po e kthen Shqipėrinė nė njė republikė bananesh, por edhe vija ekonomike
e pushtetarėve tė sotėm nuk ėshtė gjė tjetėr veēse shndrrimi i Shqipėrisė
nė njė republikė ullinjsh dhe portokallesh. Kushdo e kupton se me pėrjashtim
tė ndryshimit tė emrave banane dhe ullinj e
portokalle , ēdo gjė tjetėr ėshtė e pėrbashkėt nė vijėn
ekonomike tė pushtetit tė djeshėm me kėtė tė sotėm ; Qė tė dy
pushtetet si i Berishės dhe i Nanos, nė thelbin e vijės sė tyre ekonomike
nuk bėjnė gjė tjetėr veēse realizojnė porositė e tutorėve. Aftėsia
dhe krahasimi midis tyre nuk qėndron se kush nga ata po lufton dhe pėrcakton
njė vijė ekonomike qė ta shndrrojė Shqipėrinė nė aleat, por se kush nga
ata realizon mė mirė vijėn ekonomike qė tutorėt e huaj i kanė caktuar
Shqipėrisė. Berisha dėshtoi dhe prandaj tutorėt e shmangėn. Tani nė provė
para tutorėve ėshtė Nano dhe kabineti i tij. Mentaliteti i parashtruar mė lart, nuk ėshtė gjė tjetėr
veēse mentalitet primitiv, anadollak qė ekziston akoma nė mėndėsitė dhe
praktikat e politikanėve shqiptarė. Populizmi , lėvizjet popullore dhe
politika e rrugės Ka disa kohė qė nė gjuhėn e politikanėve shqiptarė,
kanė zėnė vėnd njė sėrė tezash mbi populizmin, duke e trajtuar atė tė
rrezikshėm dhe primitiv veēanėrisht pėr Ballkanin dhe vėndet ballkanike.
Eshtė arritur deri aty sa tė bėhen dhe dallime midis populizmit pozitiv
europian dhe populizmit primitiv ballkanik. Teza tė tilla veēanėrisht kur dalin nga goja e
politikanėve mė tė lartė tė Shqipėrisė, prezupozojnė nevojėn e analizės
sė tyre, pėr tė shmangur keqkuptimet, pėr tė shmangur abuzimet, pėr tė
shmangur manipulimet pėr interesa partiake dhe pushtetore. Populizmi dhe lėvizjet popullore As mė shumė dhe as mė pak, pohimet bėhen pėr tė
hedhur poshtė ēdo lėvizje populiste nė Shqipėri, si demode dhe jashtė kohės.
Mos pranimi dhe mos pėrdorimi i termit Lėvizje popullore , pėr
tė shkėputur ēdo lidhje me terimnologjinė marksiste, i jep termit populizėm ,
njė pėrmbajtje tė gjėrė. Qė ka nė praktikėn e luftės politike nė Shqipėri
elementė tė populizmit primitiv, kjo ėshtė mė sė e vėrtetė : Por pėrgjithėsimi
deri nė absurditet me pohimin tė hedhim poshtė populizmin ,
ėshtė historikisht i padrejtė, politikisht i gabuar dhe teorikisht jo
shkencor. Pėr ilustrim, pa u larguar shumė nė kohė, do tė evidentojmė dy
shėmbuj. I pari ka tė bėjė me demostratat e studentėve nė dhjetor 1990, qu
u kurorėzuan me themelimin e Partisė Demokratike. Eshtė e vėshtirė qė tė
gjėndet dikush nga klasa politike shqiptare dhe ta konsiderojė populizėm
primitiv. Shėmbulli i dytė janė revoltat popullore dhe kryengritja e
armatosur e marsit 1997, si rezultat i tė cilit erdhi nė pushtet koalicioni i
sotėm qeveritar. Pėrsėri ėshtė e veshtirė qė tė gjėndet dikush nga
klasa politike shqiptare veēanėrisht nga ajo qė ėshtė nė pushtet qė ta
konsiderojė kėtė Lėvizje si populizėm primitiv. Atėherė kė quajnė
populizėm primitiv politikanėt shqiptarė ? Servilizmi politik dhe e vėrteta historike Momenti i dytė i rėndėsishėm ėshtė pohimi pėr
populizmin evropian qė ėshtė i mirė dhe pėr populizmin ballkanik qė ėshtė
primitiv. A kemi tė bėjmė me njė pohim real apo kemi tė bėjmė me njė
servilizėm politik, tė cilin kėto vitet e fundit po e ndeshim shumė nė
terminologjinė e politikanėve shqiptarė ? Njė vėshtrim i shpejtė i
historisė sė Evropės dėshmon pėr
tė kundėrtėn e tezave tė politikanėve shqiptarė. Formėn mė tė shėmtuar
tė populizmit, mė primitive tė tij e ndeshin nė Evropėn Perėndimore dhe jo
nė Ballkan. Fashizmi italian dhe nazizmi gjerman janė shėmbujt mė tipikė tė
populizmit primitiv. Dhe forma mė konkrete e kėtij populizmi ishte politika e
rrugės. Gebelsi nė librin e tij Jeta ime nė Mynih e pohon
shumė qartė filozofinė primitive populiste tė partisė sė tij kur thoshte
se Kush ka nė dorė rrugėn, ka nė dorė pushtetin .
Mbi kėtė bazė tė pohosh se populizmi evropian ėshtė i mirė, ndėrsa
ai ballkanik ėshtė primitiv dhe duhet hedhur poshtė, e pakta kjo do tė thotė
servilizėm politik. © Copyright |