La Wikipedia an piemontèis

Peul d'esse na ròba dròla, ma l'interesse për ël piemontèis a la facia 'd tuti coj ch'a na predico la mòrt da un bordel d'ani (mi i l'hai sempe sentilo dì; e i l'hai sempe pensà che come tute le ròbe uman-e, e j'òmo midem, 'dcò na lenga a l'ha ant sò destin col ëd meuire,'d finì, ma sòn a autorisa gnun a andé an gir tirand colp a drita e a mancin-a), a së slarga, e sempe pì soens as parla con përson-e ch'a l'han la cossiensa ciàira che nòsta lenga a vada conservà, giutà, studià.
Miraco an farà nen vagné pì dë dné, ma a serve a nòst esse uman, al nòst marcé an costa tèra con pì rispet për l'ambient e për soe creature.
E fin-a internet, ch'a podrìa smijé na ròba lontan-a come le stèile da le lenghe cite, destinà 'dcò chiel a deje 'l colp ëd grassia, a s'arvela a l'incontrari në strument ch'a ven motobin a taj: un giornal «modern» an costi dì a l'ha publicà un servissi doa ch'as disìa che ant la fëtta dle lenghe dovrà ant la «ragnà» (sul web), sempe pì fòrta a l'é la presensa dle lenghe cite.
Për fé n'esempi, ant l'enciclopedìa Wìkipedia a-i son ancheuj pì 'd 3000 articoj scrit an piemontèis. Ciapa lì e pòrta a ca! Sòn a veul dì che andoa la gent a peul esprimse sensa passé ant le maje strèite e già tute ocupà 'd coj ch'a contròlo l'informassion, ambelelì as peul trovësse spassi e vos.
E sòn a l'é un segnal motobin fòrt e amportant, përchè a veul ëdcò dì che chi a scriv ant na lenga diversa a son nen mach ëd mincion ambalinà, ma gent an piòta e che a sa marcé con ij so temp, e pieghé ògni strument a soa càusa.
N'àutr segn ëd vitalità as peul vëdd-se ant l'editorìa. Le publicassion an piemontèis, ma i cherdo che sòn a vala 'dcò për d'àutre lenghe, a conòsso un moment pì che bon, e nen mach a Turin, ma an tuti ij canton dla region.
Am ven bin segnalé doi lìber surtì da pòch: «Stòrie dij nòss pais» 'd Maria Pia Coda Forno, për le edissìon «Ieri e oggi» 'd Biela (via Italia 22, e-mail: ierieoggi@tiscalinet.it, pp. 111, euro 17), ch'a cheuj fàule, legende e conte dël Bielèis, contà, e disegnà, për ij cit d'ancheuj, combin ch'a ven-o da j'arcòrd lontan dl'autris masnà: fra e brìgant dla Bëssa, ël muliné 'd Zubiena, l'òm servaj, l'or dl'Elf, ël cavajer d'Ivreja e tante d'àutre. A saran passà 'd moda? As ciama l'autriss; la rispósta a l'é fërma: «I crëd nen, përchè a-i son l'anima dla nòssa gent, la vos dla nòssa tèra, dij nòs pais».
E n'àutr lìber dl'Associazione Culturale San Giacomo 'd Lu Monfrà; Franco Zaio, «A l'é 'n darmagi lassà 'ndà 'n cò la léngua piemontèisa e o dialët 'd Lu»; në studi lenghìstich sla parlada 'd Lu, con ant la sconda part dle pì che 400 pagine, na miniera 'd paròle dij travaj dël pais (prefassion ëd Dario Pasero e Sergio Garuzzo). Ma i na parleroma n'àutra vira.


d'Albina Malerba - dal Vënner dla Stampa dël 9 ëd Fërvé dël 2007